Kruipen tussen zilver en asbest

De 8 uur durende rit van Uyuni naar Potosi was geweldig. Het landschap verveelde geen minuut. Het begon met prachtige uitzichten op het zoutmeer die later plaatsmaakten voor glooiende berglandschappen of juist super grillige rotsformaties die door metalen en mineralen groen, geel, of rood gekleurd zijn. Ook weer veel roofvogels, flamingo’s, alpaca’s en vicuñas gezien.

Potosi (4000 m.) is een gezellig koloniaal stadje dat z’n bestaan dankt aan de nabij gelegen mijnen waar zink, koper en vooral zilver gevonden wordt. Dat was wel een bezoekje waard. Ma zag het in eerste instantie niet zo zitten om die nauwe mijngangetjes in te gaan maar toen één van de lokale gidsen haar verzekerde dat je gewoon rechtop kon lopen ging ze overstag. We werden in mijnwerkerskostuum (kompleet met helm en koplamp) gehesen en gingen de donkere gangen in.

De omstandigheden waarin de mijnwerkers werken zijn echt onvoorstelbaar. In Western films zie je ze wel eens van die mijnkarretjes over de rails duwen; hoe lang is dat al geleden? Hier werken ze nog steeds zo. De rails verkeert in slechte staat waardoor er regelmatig van die karretjes ontsporen. Wij hebben dat in anderhalf uur al 2 keer zien gebeuren dus dat zegt genoeg! Volgeladen weegt zo’n ding wel 1000 kg en dat moeten ze even met wat mankracht weer op de rail krijgen. Onvoorstelbaar.

Verderop waren mijnwerkers met hamer en beitel bezig om de berg van z’n zilveraders te ontdoen. Ongelooflijk primitief. Hun bolle wangen zijn gevuld met cocabladeren die ze de hele dag kauwen om dit werk vol te houden. Overal zie je – naast de zilveraders – de prachtigste kristallen tegen de wanden van de gangen geplakt zitten. Het blijkt asbest (!!) te zijn. Nooit geweten dat dat zo mooi was! Toch maar niet aanraken of mee naar huis nemen. Is vast geen goed idee ;-)

We liepen dieper en dieper de berg in en dat ging best goed allemaal. Oók met ma. Gids Sol stelde voor om ook de wat nauwere routes te gaan nemen en dat hebben we nog gedaan ook. ’s Morgens kreeg ze ’t nog benauwd bij het idee dat ze niet rechtop kon staan en nu kropen we sommige stukken op handen en voeten verder of klauterden via houden laddertjes door de gangen heen. Echt geweldig!

De volgende avond vertrokken we met een nachtbus naar La Paz. Helaas zat ik naast een nogal gezette (understatement) dame die vanwege haar omvang ook een deel van mijn stoel in gebruik had. Toen we de bus binnenkwamen zat ze te telefoneren terwijl ze tranen met tuiten huilde. Wat ik uit het gesprek opmaakte was dat haar broer was verongelukt en dat ze om die reden hals over kop naar La Paz ging. Ze was zo van streek dat ik ’t niet gepast vond om over m’n krappe zitplekje te beginnen. Gelukkig hadden we net een familiepak papieren zakdoekjes (we zijn alledrie verkouden) dus ik heb d’r maar een pakje aangeboden en wat met d’r gebabbeld. Zo zielig! Ondanks deze benarde positie heb ik nog redelijk kunnen slapen onderweg.

Het was nog donker toen we La Paz in ons vizier kregen. Een prachtig gezicht met al die lichtjes die vanuit het dal steeds verder de berg op lijken te kruipen. De bus stopte, vanuit de cabine werd geroepen “La Paz – ultima parada!” (laatste halte) en ik schrok wakker uit een diepe slaap. “We moeten eruit!”. Het voordeel van met z’n drieën reizen is dat je de taken een beetje kunt verdelen. Aangezien op plaats van bestemming je bagage meestal min of meer op straat wordt gesmeten ging pa die kant op terwijl ma en ik alles in de bus bij elkaar raapten.

Doordat het nog steeds donker was viel er niet veel te zien maar wat ik zag vond ik niet op een “echte” busstop lijken. Ook zag ik nog genoeg mensen die géén aanstalten maakten om uit te stappen. Toch maar even checken bij de man die zo hard “ultima parada” had geroepen. Er kwam alleen wat onsamenhangend gebrabbel uit z’n mond vergezeld met een flinke alcohol walm. ‘t Was gewoon een dronken droppie!!! Navraag bij de chauffeur (die gelukkig wel nuchter was) leerde dat we inderdaad nog wel een eindje van de busterminal verwijderd waren.

Zo kwamen we een half uurtje later alsnog bij de terminal aan. Daar rustig ontbeten en gewacht tot het licht werd. Vervolgens met een taxi naar Hotel Rosario waar we op de bus naar Copacabana zijn gestapt. Een paar uur later ploften we daar op onze hotelbedden neer. Best een vermoeidende reisdag/nacht dus daarom eerst maar even gerelaxt.

Copacabana (3900 m) is een klein koloniaal stadje dat direct aan het Titicacameer ligt. Laat je niet misleiden door deze tropisch klinkende naam. Dit is NIET te vergelijken met het gelijknamige strand in Rio de Janeiro! Het is wel een soort van badplaats met strandjes, waterfietsen en zeilbootjes maar alles is erop gericht dat je gewoon UIT het water blijft. Dat is zo koud dat zelfs de vissen er niet willen wonen. Ik heb er tenminste niet eentje gezien terwijl het echt kraakhelder is.

We kwamen er aan op zondag; de dag dat ’t een drukte van belang is. Op het hoofdplein voor de kerk staat een rij met bloemen en papieren slingers versierde auto’s te wachten tot de pastoor ze zegent voor een veilige reis. Een echte poppenkast compleet met wijwater, vuurwerk, rondspuitend bier en hele families die elkaar op de foto zetten. Door de hele stad kom je ingewijde, versierde auto’s tegen. Echt maf.

Verder ben je hier wel snel uitgekeken dus was ’t niet erg dat we de volgende middag alweer vertrokken. Terug naar Puno en dus weg uit Bolivia. Op naar het laatste stukje van deze reis. Het gaat erg hard voorbij nu……………………