Dabbah & Dhobi Wallah's @ work

Donderdag vakantiedag! Voor mij tenminste. Kees mocht nog een dagje doorwerken.
Dus daardoor toch weer alleen op richting Schiphol. Aan de ene kant ongezellig; aan de andere kant ook heel vertrouwd ;-)

Met de trein van 9.00 uur vertrok ik naar Schiphol. In tegenstelling tot de NS (kwartier vertraagd) verliep op Schiphol alles op rolletjes. Aangezien we een extreem goedkoop ticket hadden was ik wel erg benieuwd waar ik in terecht zou komen. € 400 voor een ticket naar India; dat kan toch helemaal niet? Waarschijnlijk een oude kist ofzo? Nul komma niks beenruimte? Geen eten en drinken onderweg? Standaard vliegen met vertraging? Turkish Airlines………….zou ’t überhaupt wel wat zijn?
Tot m’n verbazing belandde ik even later in een gloednieuw vliegtuig. Comfortabele stoelen, veel beenruimte, voetplankjes, privé entertainmentsysteem, menukaartjes………. het was er allemaal. En het eten onderweg was zelfs echt super lekker! De hele vlucht – inclusief de overstap op Istanbul – verliep perfect op schema dus exact om 05.10 stond ik weer aan de grond. Terug in India; hoera!!

Op naar de paspoortcontrole met een simpel Gmail-printje van m’n visum. Het E-visum is een paar maanden geleden geïntroduceerd. Daardoor hoef je niet meer naar ambassade of consulaat en kun je thuis op je gemakkie vanachter je PC alles regelen. Maar dan krijg je dus ook niet zo’n mooi plakkaat met watermerk, ingewikkelde codes en stempels in je paspoort! Gewoon een printje uit je email account………??? En verdraaid……het werkte nog ook! Maar ter plaatse wordt er ook nog wel even een fotootje én een scan van al je vingerafdrukken gemaakt. Het was een ware aanslag op m’n geduld. Die scan haperde nogal eens dus het schóót maar niet op. Ik had onderweg geen oog dicht gedaan en was er allemaal wel een beetje klaar mee! Pffffff……..

Voordeel was wel dat ik daarna niet meer op m’n bagage hoefde te wachten. Die lag daar al een tijdje rondjes te draaien en kon ik zo van de band graaien. Na een kleine reorganisatie van m’n spulletjes en het pinnen van 10.000 Rupees (Rs 10 = € 0,14) kon ik op zoek naar een taxi. Uiteraard werd ik meteen aangesproken door van die mannetjes die me voor Rs 1200 wel aan een taxi konden “helpen”. Geen goeie deal! Beneden in de hal is namelijk een keurige prepaid taxi balie waar ik voor Rs 650 een ticket kreeg met daarop het nummer van “mijn” taxi. En weg was ik!

Het was inmiddels een uur of 7 dus het verkeer kwam al behoorlijk op gang. De chauffeur manoeuvreerde z’n autootje met grote nauwkeurigheid door de kleinste kiertjes heen. Het scheelde soms maar centimeters met andere weggebruikers en toch liep niemand een deuk of kras op.

Rond achten was ik bij Bentley’s hotel. Daar kreeg ik tot m’n verrassing te horen dat ik niet tot de officiële inchecktijd (’s middags) hoefde te wachten. Ik ben verderop in de straat lekker Indiaas gaan ontbijten en toen ik terugkwam kon ik m’n kamer in. Wat héérlijk!
Prima hotelletje; thnx Dita!!!

Na een kleine 2 uur slapen ben ik opnieuw aan de dag begonnen. Met de taxi vertrok ik naar het station Church Gate voor de DabbaWallah’s.
Dabba Watte……????

Dabba Wallah’s: het logistieke wonder van Mumbai dat al meer dan 100 jaar bestaat. Zo’n 5000 man bezorgt dagelijks de lunches van het kantoorpersoneel door de hele stad. De lunchboxes worden opgehaald bij restaurantjes of gewoon bij moeders thuis, vervolgens vervoerd op het hoofd, per fiets of trein naar Church Gate; het “distributiecentrum”. Via een ingenieus systeem met codes en kleuren (veel Dabbah Wallah’s kunnen niet lezen) wordt aangegeven waar de lunch naartoe moet. Zo worden iedere werkdag meer dan 200.000 lunches op tijd én op de juiste plaats afgeleverd! Forbes Magazine heeft uitgezocht dat 99,99966% van de leveringen goed gaat. Ongelooflijk toch? Dit systeem bestaat al meer dan 100 jaar.

Ik heb het een tijdje vol verbazing naar gadegeslagen. In eerste instantie lijkt het een relaxte bedoening, maar als je beter kijkt zie je dat het serious business is. Loodzware handkarren met stapels lunchboxen komen aan. De meeste boxen verhuizen naar fietsen waar ze aan grote haken worden gehangen. Stuur, bagagedrager, stangen….alles hangt vol. De fietsers storten zich vervolgens in het chaotische verkeer. De Dabbah Wallah fietser wringt z’n overbeladen fiets tussen de grote bussen en massa’s taxi’s en brommers door. Dan lijkt het haast wel een gevaarlijk beroep! Maar als er zoveel op tijd wordt afgeleverd zal het meestal toch wel goed aflopen ;-)

Na het Dabbah Wallah spitsuur werd het tijd voor m’n volgende bestemming: de Dhobi Wallah’s. Dat had met de taxi gekund; lekker makkelijk en nog goedkoop ook. Maar ik stond bij het station, dus waarom niet gewoon met de trein? Is iets ingewikkelder, maar véél leuker. Na wat rondvragen had ik het juiste loketje gevonden waar ik voor 5 Rupees (ja, echt waar) een kaartje kocht. Toen op zoek naar de juiste trein. Alle borden zijn in Indiaas geheimschrift dus voor mij onleesbaar. Gelukkig zijn mensen hier echt super behulpzaam en de meesten spreken toch minimaal een paar woorden Engels ook dus ook dat lukte weer prima. En dankzij minstens net zo behulpzame medepassagiers in het boemeltreintje stapte ik ook nog op het juiste station uit.

Dhobi Wallah’s: Honderden mannen die dagelijks het vuil uit duizenden kilo’s wasgoed slaan. Het is de grootste wasmachine van Mumbai. Het wapperende, drogende wasgoed is keurig gesorteerd: wit bij wit, spijkergoed bij spijkergoed, hoteluniformpjes per soort en per hotel. De was wordt in grote ronde kleurrijke bundels aangeleverd op overbeladen handkarren of kleine vrachtwagentjes aangevoerd. Op de vrachtwagentjes staat steevast “laundry service”. Ik denk dat menig Europeaan daar een heel ander beeld bij heeft! ;-) Prachtig om te zien weer. Dit is nou precies wat India zo’n geweldig land maakt!

Ondertussen kwam de man met de hamer ook langs dus besloot ik om maar even terug naar het hotel te gaan. Daar eerst heerlijk gedoucht en 2 uurtjes geslapen, om vervolgens weer op pad te gaan. Nu wilde ik de beruchte, overvolle spits op het station meemaken. Helaas lukte het niet meteen om een taxi te scoren. Het station is blijkbaar te dichtbij en doordat ze met een meter rijden is een korte afstand blijkbaar niet interessant. Flauw……. Dan maar lopen, zover is het tenslotte niet.

Ik raakte aan de praat met Raj, een landkaartenverkoper. Hij bood aan om een stukje met me mee te lopen. In dit land van commissiejagers, bedelaars en sjacheraars was ik meteen weer op m’n hoede! Hij sprak goed Engels en ik merkte al snel dat hij er niet op uit was om van alles aan me te verkopen of me één of andere winkel binnen te loodsen. Contact met de locals; altijd leuk! Tijdens een bakkie masala thee bood hij aan om me per brommer de stad te laten zien en daarna bij zijn familie te komen eten. Waarom zou iemand zoiets voor je willen doen? Die vraag heb ik uiteraard ook gesteld. Antwoord: for good Karma ;-) Op pad met een local………….Tsja………die kans liet ik natuurlijk niet voorbij gaan!

Het was al een belevenis op zich om het verkeer vanaf een brommer mee maken. Ongelooflijk hoe alles zich overal toch tussendoor weet te vouwen; en dat zonder ongelukken! Ik heb de hele rit met een grote grijns achterop gezeten. Wat een belevenis!

We hebben een paar tempels bezocht, rondgestruind in de “hanging gardens”, en uiteraard het centrale station. Het wereldberoemde gebouw van Victoria Station uit 1887. Een mengelmoes van Victoriaans, Gotisch, Saraceens, Itariaans, Oriëntaals, en Barokke bouwstijl. Voor sommigen een allergaartje maar ik vind het gewoon echt móói! Tegenwoordig is het bekend als Chhatrapati Shivaji Terminus oftewel CST (een stuk makkelijker te onthouden ;-) ) Onderdeel van de Unesco Wereld Erfgoed Lijst en terecht! Het is echt een super indrukwekkend gebouw.

Ik wilde er graag naartoe om de spits te fotograferen. Onderweg naar het station zag ik al hordes de kant van het station op wandelen. Dagelijks reizen er zo’n 2 miljoen mensen met één van de duizend treinen van en naar de suburbs. Tijdens de spits zijn de treinen overvol. Zelfs staan lukt dan niet meer dus hangen ze zelfs aan de buitenkant van de trein. Best gevaarlijk maar voor hier dagelijkse kost. Helaas werd me door een streng kijkende meneer in khaki uniform vanachter een stapel zandzakken duidelijk gemaakt dat ik hier niet mocht fotograferen. Sinds de aanslagen in 2008 zijn dit soort maatregelen helaas eerder regel dan uitzondering en dit is dus nog steeds niet afgezwakt. Overal staan ook detector poortjes. Je loopt er doorheen, het poortje begint standaard te piepen, maar daar kraait dan weer geen haan naar. Apart………

Na het station en een flink eindje rijden kwamen we aan bij het huis van Raj. Het was een super eenvoudig huisje van drie in elkaar gekunstelde verdiepingen. Geen douche, geen toilet, geen afvoer zelfs. Ik maakte kennis met z’n broers & zussen, z’n ouders, z’n nichten. Niemand keek er raar van op dat ik zomaar even mee kwam eten. Ik was meer dan welkom. Ondertussen kwamen buren en andere omwonenden “toevallig”even langs. De meesten spraken geen woord Engels, sommigen een klein beetje en die wilden dat graag even uitproberen. Z’n broer had een hele oude smartphone op de kop getikt maar die was in het Frans. Dat snapte ik vast wel dus of ik dat even om kon zetten naar Engels? Tuuuuuuuurlijk ;-) Ik pakte de telefoon over en had ‘m in een mum van tijd over gezet van Duits (!!!) naar Engels. Zij helemaal blij en ik ook. Kon ik tenminste iets terug doen……..

Z’n zus maakte Palak Paneer klaar (spinazie, witte kaas en heel veel kruiden). De spinazie werd op de vloer gesneden en op een soort butagas kookstel in een snelkookpan gekookt. De Paneer werd gefrituurd. Rijst en Chapati (Indiaas “brood”) kwam tevoorschijn uit van die grote aluminium kommen. Het was heerlijk, maar het duurde ook erg lang voordat het klaar was en de vermoeidheid sloeg toe. Ik heb de helft op gekregen en schaamde me best wel. Maar het was inmiddels over tienen en ik was op. Ik heb (met moeite) betaald voor de benzine van de brommer en ben – nadat Raj stevig onderhandeld had met de chauffeur – met de taxi terug naar het hotel gegaan. Onderweg vielen m’n ogen al dicht.

Terug in het hotel ben ik – ondanks het snoeiharde matras – als een blok in slaap gevallen. Wat een vermoeiende maar fantastische 1e dag. Ik heb Kees morgen al een hoop te vertellen!